Z okazji obchodów św. Patryka przybliżamy kolejno najlepsze aktorki i aktorów oraz filmy z Republiki Irlandii. Zielona część wyspy nie stoi wyłącznie znanym na cały świat świętem, Guinessem, whiskey czy rugby. Kraj ten dał nam wybitnych twórców takich jak autorów klasyków literatury – S. Beckett, W.B. Yeats, C.S. Lewis, O. Wilde, J.Joyce, czy też wybitnych muzyków – Sinead O’Connor, Bono (U2), Vana Morissona, Enyę, czy też wokalistkę The Cranberries – Dolores O’Riordan. Jednak być może, za najlepszy „towar” eksportowy powinniśmy uważać aktorki i aktorów, którzy od wielu lat wzbogacają światowe produkcje swoją znakomitą grą.

Barry Keoghan

Wschodząca gwiazda Hollywood, mający za sobą kilka świetnych występów, szczególnie w ostatnim czasie. Na filmowych salonach pojawił się w 2017 roku, gdy wystąpił w dwóch filmach znakomitych reżyserów – w „Dunkierce” Christophera Nolana i „Zabiciu świętego jelenia” Yorgosa Lanthimosa. Dwa lata temu za genialną rolę Dominica w „Duchach Inisherin” otrzymał statuetkę BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego, a w tej samej kategorii był również nominowany do Oscara. Ostatnio zagrał główną rolę w „Saltburn”, a być może niedługo powróci jako odtwórca roli Jokera w drugiej części „Batmana” Matta Reevesa.

Saoirse Ronan

Czterokrotnie nominowana do Oscara oraz pięciokrotnie do nagrody BAFTA za swoje fantastyczne występy w takich filmach jak; „Pokuta”, „Nostalgia anioła”, „Brooklyn”, „Lady Bird” i „Małe kobietki”. Niezwykle wszechstronna, odgrywa bardzo zróżnicowane postaci. Podejmuje się nieszablonowych ról, a jej największym znakiem rozpoznawalnym jest zintensyfikowana ilość emocji, które przez swoje postaci pokazuje na ekranie.

Collin Farrell

Kariera Collina Farrella, na dobre rozkręciła się w pierwszej dekadzie XXI wieku, gdzie zaliczył serię głośnych filmów. W 2002 r. świetnie sprawdził się jako Stuart Shepar w „Telefonie” Joela Schumachera i w tytułowej roli w „Wojnie Harta”. Wystąpił w dwóch adaptacjach powieści Phillipa K. Dicka – „Raporcie mniejszości” (reż. Steven Spielberg) i „Pamięci absolutnej” (reż. Len Wiseman). Przez długi czas jego najbardziej rozpoznawalną rolą był Aleksander Wielki w „Aleksandrze” Olivera Stone’a, jednak za sam film zbierał mieszanie opinie. Mimo, że grał w znanych produkcjach, raczej nie był kojarzony z wybitną pracą aktorską. Role przeciętne przeplatał z tymi lepszymi, a dopiero w ostatnich latach ukształtował poziom swoich występów, kolejno pracując przy takich filmach jak; „Lobster”, „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć”, „Zabicie świętego jelenia”, „Na pokuszenie”, „Yang” czy „Duchy Inisherin”.

Michael Fassbender

Michael Fassbender w pierwszej kolejności rozpoznawalny jest jako aktor niemiecki, jednak większość swojego dorastania spędził w Irlandii, z której pochodziła jego matka. Od kilku lat jest profesjonalnym kierowcą rajdowym, a w 2022 roku wystąpił w prestiżowym dwudziestoczterogodzinnym wyścigu Le Mans. Głównie występujący w wysokobudżetowych produkcjach, kluczowa postać serii „X-Men”, odgrywający rolę Magneto. Wystąpił w trzech fimach Steve’a McQueena – „Wstyd”, „Zniewolony. 12 Years a Slave” i „Głód”. Doceniany za tytułową rolę w filmie „Steve Jobs” w reżyserii Dannego Boyle’a oraz za postać Carla Junga w „Niebezpiecznej metodzie” Davida Cronenberga.

Maureen O’Hara

Zmarła niespełna 10 lat temu aktorka, na przełomie pierwszej i drugiej połowy XX wieku podbijała Hollywood. Swoją karierę rozpoczęła od roli w filmie Alfreda Hitchcocka – „Oberża Jamajka”, później nadal jako nastolatka zagrała rolę Esmeraldy w „Dzwonniku z Notre Dame (1939)”. Następnie wystąpiła w pięciu filmach Johna Forda, za które notorycznie zbierał najważniejsze nagrody filmowe. Przez wielu (a na pewno przez Irlandczyków), uważana za ikonę kina, a niespełna rok przed śmiercią otrzymała Oscara za całokształt twórczości.

Brendan Gleeson

Weteran kina brytyjsko-irlandzkiego. Pracę na planie filmowym rozpoczął w latach 90-tych ubiegłego wieku, gdzie obsadzany był w większości w charyzmatycznych rolach dalszego planu. Alastar Moody w trzech filmach z serii „Harry Potter”. Mimo, że wystąpił w dziesiątkach produkcji międzynarodowych to jego najlepsze kreacje zawdzięczamy, przede wszystkim, współpracy z irlandzkimi reżyserami. Znakomity u Martina McDonagha w „Najpierw strzelaj, potem zwiedzaj”, „Kalwarii” i „Duchach Inisherin”. Jeden z lepszych odtwórców roli Winstona Churchilla w biograficznym filmie – „W czasie burzy”.

Pierce Brosnan

W pierwszej kolejności kojarzony jako odtwórca roli Jamesa Bonda w czterech filmach o przygodach Agenta 007, uważany za jednego z lepszych, głównie przez kultowy „GoldenEye”. Przez większość kariery dryfuje pomiędzy kinem familijnym, a filmami akcji. Niepowtarzalny w „Mamma Mia” i bardzo dobry w „Autorze widmo” Romana Polańskiego.

Fiona Shaw

Głównie występująca w teatrze, Fiona Shaw przede wszystkim znana jest z serii filmów „Harry Potter”, gdzie wcieliła się w postać Petunii Dursley. W najnowszym sezonie „Detektywa”, genialnie sprawdziła się jako Rose Aguineau. Występuje w wielu brytyjskich produkcjach, czy to serialowych, czy też na dużym ekranie. Mimo faktu, że najczęściej obsadzana jest jako drugo czy trzecioplanowa postać, to zawsze sprawia wrażenie idealnie dobranej do konkretnej bohaterki.

Daniel Day-Lewis

Aktor-instytucja, nazwisko którego nikomu nie trzeba przedstawiać. Urodził się w Anglii, ale posiada podwójne obywatelstwo, gdyż jego ojciec był Irlandczykiem. Znany z wysokiego profesjonalizmu i niestrudzonych przygotowań do wcielenia się w rolę przybieranych postaci. Od kilku lat na filmowej emeryturze jest rekordzistą w ilości zdobytych Oscarów dla najlepszego aktora pierwszoplanowego. Trzykrotnie doceniony za filmy; „Moja lewa stopa”, „Aż poleje się krew” i „Lincolna”.

Cillian Murphy

Cillian Murphy obecnie traktowany jest jako jeden z najwybitniejszych aktorów Hollywood, jednak jego przywiązanie do rodzimej Irlandii i liczne występy w produkcjach z „zielonej wyspy”, owocują w znakomite kreacje. Wybitny w filmie Kena Loacha – „Wiatr buszujący w jęczmieniu” oraz w „Śniadaniu na Plutonie” reżyserii Neila Jordana. Jeden z „ulubionych” aktorów Christophera Nolana, u którego wystąpił w siedmiu z dwunastu filmów reżysera. Do zeszłego roku rozpoznawalny głównie dzięki roli Thomasa Shelby’ego w serialu „Peaky Blinders. Od premiery „Oppenheimera”, na językach całego świata filmu, za tytułową rolę „konstruktora” pierwszej bomby atomowej otrzymał wszystkie możliwe nagrody, włącznie z Oscarem dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, gdzie odbierając statuetkę powiedział „I am very proud Irishman standing here tonight”. W jednym z wywiadów na pytanie o fenomen sukcesu artystów z Irlandii odpowiedział, że „Irlandczycy opowiadają bardzo dobrze historie, w pubach, pomiędzy sobą i przychodzi im to z niezwykłą łatwością”, oraz, że „jest to dla nich drugą naturą”, a sam uważa że poziom talentu wywodzącego się z Irlandii jest wyjątkowy.

Marcin Telega

fot. materiały promocyjne „Duchy Inisherin”